Ryby z puszki to bardzo wartościowy produkt, należący do grupy żywności funkcjonalnej. Co to takiego? FOSHU, z języka angielskiego Food For Specified Health Uses to takie produkty spożywcze, które oprócz efektu odżywczego mają udowodniony korzystny wpływ na poprawę stanu zdrowia oraz samopoczucia i/lub zmniejszenie ryzyka chorób. Ryby spełniają tę definicję ze względu na zawartość mikro- i makroelementów (wapnia, fosforu, selenu, fluoru i jodu), witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E, K) i świetnie przyswajalnego białka, którego strawność wynosi aż około 94%.
Największą wartością ryb jest zawartość w nich wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3. Zwłaszcza bogate w nie są: makrela, tuńczyk, łosoś, jesiotr atlantycki, śledź, anchois, sardynki, pstrąg. Kwasy tłuszczowe omega-3 według wielu badań mają szeroki pozytywny wpływ na organizm. Szacuje się, że niedobór kwasów ω-3 w diecie, których łatwo przyswajalnym źródłem są ryby, mógł być przyczyną nawet 93 tys. zgonów w USA w roku 2009! Niestety brak danych co do kolejnych lat, ale można przypuszczać, że ten stan nie poprawił się zanadto przez minione 10 lat.
Kwasy tłuszczowe omega-3 to podstawowy składnik, dla którego powinniśmy spożywać ryby, także te puszkowane. Dlaczego?
– ich spożycie wiąże się z redukcją zachorowalności na choroby układu sercowo-naczyniowego i śmiertelności z nimi związanej,
– są istotnym składnikiem odżywczym w rozwoju noworodka (szczególnie jego układu nerwowego),
– zapobiegają rozwojowi nowotworów, ponieważ działają jak antyoksydanty (przeciwdziałają aktywności wolnych rodników niszczących komórki organizmu),
– redukują ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego, cukrzycy,
– warunkują prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i narządu wzroku.
Aby maksymalnie wykorzystać zawartość kwasów tłuszczowych omega-3, warto wybierać ryby w oleju, np. tuńczyka, śledzia, makrelę. Obecność tłuszczu w tych produktach nie tylko wpłynie korzystnie na wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach obecnych w rybie, ale też olej sam w sobie jest dodatkowym źródłem omega-3.
Nie mniej korzystne dla zdrowia są ryby w zalewie wodnej lub w sosie. Obecnie technologia produkcyjna jest na tyle dobrze rozwinięta i dba o konsumenta, że materiały stosowane do opakowań ryb puszkowanych nie są obarczone szkodliwością dla zdrowia. Nie musimy się ich obawiać, a ryby puszkowane to bardzo wygodna i zdrowa droga do większego spożycia chociażby selenu. Ten pierwiastek jest szczególnie istotny dla stanu układu sercowo-naczyniowego, odpornościowego oraz dla tarczycy. Dużo się ostatnio mówi o chorobie tarczycy – Hashimoto. Osoby na nią chorujące powinny sięgać częściej po ryby z puszki, ponieważ zwykle ta grupa chorych jest zagrożona niedoborem selenu.
Z kolei ryby w gotowym sosie to w zasadzie pełnowartościowy posiłek, zawierający zarówno białko i tłuszcz (z ryby), jak i węglowodany (z sosu warzywnego). Obecnie producenci niesamowicie dbają o zdrowie konsumentów, przez co gotowe sosy w rybach puszkowanych mają coraz lepszy, „czysty” skład i nawet dietetycy nie widzą w nim niczego szkodliwego. Sosy w rybach puszkowanych to zazwyczaj przeciery warzywne, delikatnie doprawione naturalnymi przyprawami. W podróży albo w ramach błyskawicznego posiłku, gdy nie mamy sposobności ugotować dania – wybór idealny.
Źródła: Zdrojewicz Z. i wsp.: Wpływ kwasów tłuszczowych (omega) zawartych w rybach na organizm człowieka. Med Rodz 2015; 3(18): 137-143.
Grela E. R. i wsp.: ZAWARTOŚĆ SKŁADNIKÓW ODŻYWCZYCH, MINERALNYCH I PROFIL KWASÓW TŁUSZCZOWYCH W MIĘSIE WYBRANYCH GATUNKÓW RYB W ZALEŻNOŚCI OD TERMINU ODŁOWU. ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2010, 4 (71), 63 – 72.